Vardiyalı çalışma sistemi, üretim ve hizmet sürekliliğini sağlamak için yaygın olarak kullanılır. Ancak işverenin işçinin vardiyasını tek taraflı değiştirmesi her zaman hukuka uygun değildir. Aşağıda, vardiya değişikliğinin sınırları ve işçinin sahip olduğu haklara yer verilmiştir.
Vardiya Sistemi Nedir?
Vardiya sistemi, işçilerin günün farklı saatlerinde nöbetleşe çalışmasını ifade eder. Özellikle fabrika, sağlık, ulaşım ve güvenlik sektörlerinde sıkça tercih edilir.
İşveren Vardiyayı Keyfi Olarak Değiştirebilir mi?
Hayır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesine göre, işveren esaslı bir değişiklik yapıyorsa işçinin yazılı onayını almak zorundadır.
Esaslı Değişiklik Kriterleri
- Gece vardiyasından gündüze (veya tersi) geçiş
- Haftalık toplam çalışma saatlerinde önemli artış veya azalış
- İşçinin sağlık, özel yaşam veya aile düzenini olumsuz etkileyecek saat değişiklikleri
Bu değişiklikler, işçinin onayı olmadan yapılamaz; aksi takdirde işçi haklı nedenle fesih hakkına sahiptir.
Vardiya Değişikliği Hangi Şartlarda Geçerli Olur?
- İş sözleşmesinde vardiya sistemine açıkça yer verilmişse
- Toplu iş sözleşmesinde vardiyalı çalışma kabul edilmişse
- Değişiklik geçici ve makul bir gerekçeyle yapılıyorsa (ör. acil üretim artışı)
- İşverenin yönetim hakkı kötüye kullanılmıyorsa
Bu koşullar sağlandığında vardiya değişikliği hukuka uygun sayılır.
Vardiya Değişikliği Haklı Fesih Sebebi Olur mu?
Eğer vardiya değişikliği işçinin yazılı onayı alınmadan ve esaslı nitelikte yapılmışsa, işçi haklı nedenle fesih hakkını kullanarak kıdem tazminatına hak kazanabilir.
Bozdağ Hukuk Bürosu ile İşçi Haklarınızı Koruyun
Vardiya değişikliği nedeniyle mağduriyet yaşayan işçiler, haklarını zamanında ve doğru biçimde savunmalıdır. Bozdağ Hukuk Bürosu, iş hukuku alanındaki deneyimiyle işçilere profesyonel destek sunar, haklı fesih ve tazminat süreçlerini etkin şekilde yürütür.