İş hukukunda işçi ile işveren arasında imzalanan iş sözleşmelerinde çoğu zaman deneme süresi şartı bulunur. Deneme süresi, tarafların birbirlerini tanıması, işin uygunluğunu değerlendirmesi ve çalışma koşullarına uyum sağlanması amacıyla getirilmiştir. Ancak bu süre içinde taraflar iş sözleşmesini feshetme hakkına sahiptir.
1. Deneme Süresi Nedir?
- İş Kanunu’na göre deneme süresi, iş sözleşmesinde yer almak kaydıyla en fazla 2 ay olabilir.
- Toplu iş sözleşmeleri ile bu süre 4 aya kadar uzatılabilir.
- Deneme süresinde işçi, işyerini tanır; işveren ise işçinin performansını değerlendirir.
2. Deneme Süresi İçinde İşçinin Hakları
- İşçi, deneme süresi içinde ihbar süresi olmadan işten ayrılabilir.
- Çalıştığı günlerin ücretini ve varsa fazla mesai, hafta tatili, resmi tatil ücretlerini talep edebilir.
- İşçi deneme süresi içinde ayrıldığında kıdem ve ihbar tazminatı alamaz.
3. Deneme Süresi İçinde İşverenin Hakları
- İşveren, deneme süresi içinde iş sözleşmesini ihbar süresine uymadan feshedebilir.
- İşverenin ödemesi gereken tek yükümlülük, işçinin çalıştığı günlerin ücretidir.
- Fesih için haklı bir sebep göstermesine gerek yoktur.
4. Deneme Süresinde İş Sözleşmesinin Feshi Usulü
- Fesih işlemleri yazılı olarak yapılmalıdır.
- İşçinin çalıştığı günlere ait maaş, varsa prim ve diğer hakları ödenmelidir.
- Deneme süresinde fesih halinde işçi işsizlik maaşı alamaz.
5. İstanbul’da Deneme Süresi Kaynaklı Uyuşmazlıklar
Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde, işçi-işveren uyuşmazlıklarının önemli bir kısmı deneme süresiyle ilgilidir. İşverenin işçiyi uzun süre deneme süresinde çalıştırması yasal değildir. Deneme süresi şartı sözleşmede yer almıyorsa, işçi normal haklarını talep edebilir.
Bu nedenle hem işçilerin hem de işverenlerin hukuki danışmanlık alması büyük önem taşır.
Sonuç
Deneme süresi içinde iş sözleşmesinin feshi, işçi ve işveren açısından oldukça kolaydır. Ancak bu süreçte hak kaybı yaşanmaması için İş Kanunu hükümlerine dikkat edilmesi gerekir.
📌 İstanbul’da iş hukuku konusunda profesyonel destek almak isteyen kişiler, Bozdağ Hukuk Bürosu’na başvurarak haklarını koruyabilir.