Arabuluculuk, uyuşmazlıkların hızlı, ekonomik ve daha az yıpratıcı şekilde çözüme kavuşturulduğu alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Türkiye’de bazı uyuşmazlıklar için dava şartı olarak zorunlu arabuluculuk uygulanmaktadır. Bu nedenle hem bireylerin hem şirketlerin süreci doğru yönetmesi büyük önem taşır. Bu konuda profesyonel destek almak isteyen kişiler Bozdağ Hukuk Bürosu’na başvurabilirler.
1. Arabuluculuk Nedir?
Arabuluculuk, tarafların anlaşmazlıklarını tarafsız ve uzman bir arabulucu eşliğinde müzakere ederek çözmelerini sağlayan bir süreçtir. Arabulucu çözümü belirlemez; tarafların ortak bir noktada buluşmasına yardımcı olur. Türkiye’de arabulucular Adalet Bakanlığı Siciline kayıtlı uzman hukukçulardır.
2. Hangi Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Zorunludur?
Kimi uyuşmazlıklarda dava açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur; aksi halde dava usulden reddedilir. Zorunlu arabuluculuk uygulanan alanlar şunlardır:
✔ İş Uyuşmazlıkları
- İşe iade davaları
- İşçilik alacakları (kıdem, ihbar, fazla mesai vb.)
- İşveren kaynaklı alacaklar
✔ Ticari Uyuşmazlıklar
- Şirketler arası ticari ilişkiler
- Ticari sözleşmelerden doğan alacaklar
- Cari hesap uyuşmazlıkları
✔ Tüketici Uyuşmazlıkları
- Ayıplı mal ve hizmet
- Abonelik sözleşmeleri
- Banka ve sigorta uyuşmazlıkları
✔ Kira Uyuşmazlıkları
- Kira bedeli tespiti
- Tahliye davaları
- Kira alacakları
✔ Ortaklığın Giderilmesi (İzale-i Şuyu) Uyuşmazlıkları
✔ Kat Mülkiyeti Uyuşmazlıkları
Bu uyuşmazlıklarda arabuluculuk başvurusu yapılmadan dava açılması mümkün değildir.
3. Arabuluculuk Süreci Nasıl İşler?
1) Başvuru
Taraflardan biri adliyedeki arabuluculuk bürosuna başvurur.
2) Arabulucunun Atanması
Sistem üzerinden bir arabulucu görevlendirilir.
3) İlk Toplantı
Arabulucu tarafları toplantıya davet eder. Katılım önemlidir; gelmeyen taraf aleyhine yargılama gideri yaptırımı uygulanabilir.
4) Müzakereler
Taraflar arabulucu eşliğinde görüşür. Arabulucu önerilerde bulunabilir ancak karar tamamen taraflara aittir.
5) Anlaşma veya Anlaşamama
Anlaşılırsa tutanak ilam niteliği taşır. Anlaşılmazsa “anlaşamama” tutanağı ile dava açılabilir.
4. Arabuluculuk Ne Kadar Sürer?
- İş uyuşmazlıkları: 3 hafta + 1 hafta ek süre
- Ticari uyuşmazlıklar: 6 hafta + 2 hafta ek süre
- Tüketici uyuşmazlıkları: 8 hafta + 2 hafta ek süre
5. Arabuluculuğun Avantajları
- Daha hızlı sonuç — Mahkemelere göre çok daha kısa sürede çözüme ulaşılır.
- Daha düşük maliyet — Masraflar oldukça düşüktür.
- Gizlilik — Tüm görüşmeler gizlidir.
- Tarafların kontrolünde süreç — Çözüm dayatılmaz, taraflarca belirlenir.
6. Arabuluculuk Başvurusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Talep türünün doğru belirtilmesi
- Karşı tarafın iletişim bilgilerinin eksiksiz olması
- Toplantıya katılım zorunluluğu
- Alacak türü ve miktarının doğru ifade edilmesi
- Müzakere sürecinin profesyonelce yönetilmesi
Hatalı veya eksik işlemler ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Sürecin uzman bir avukatla yönetilmesi önerilir. İstanbul’da arabuluculuk süreçlerinde hukuki destek almak isteyen kişiler Bozdağ Hukuk Bürosu’na başvurabilirler.
Sonuç
Arabuluculuk, birçok uyuşmazlık için zorunlu hale gelmiş hızlı ve etkin bir çözüm yoludur. Ancak başvuru ve süreç yönetimi dikkat ve uzmanlık gerektirir. Hem bireyler hem şirketler için hak kaybı yaşamamak adına sürecin bir avukat eşliğinde yürütülmesi önemli bir avantaj sağlar.