Aile içi şiddet, tehdit veya mağdurun güvenliğini tehlikeye düşüren hallerde Türk mevzuatı hızlı koruyucu tedbirler öngörür. 6284 sayılı Kanun kapsamında alınan evden uzaklaştırma kararı ve çeşitli koruma tedbirleri mağdurun fiziksel ve psikolojik güvenliğini sağlamayı amaçlar. Aşağıda bu tedbirlerin kapsamı, başvuru yolları, süreleri ve ihlaldeki yaptırımlar özetlenmiştir.
Evden Uzaklaştırma Kararı Nedir?
Evden uzaklaştırma kararı; şiddet uygulayan veya şiddet riski teşkil eden kişinin, mağdurun ikamet ettiği konuta ve/veya mağdurun yakın çevresine yaklaşmasının mahkeme kararıyla yasaklanmasıdır. Bu karar çoğunlukla koruma tedbiri şeklinde ve hızlı şekilde verilir.
Kimler Talep Edebilir?
Koruma tedbirleri yalnız eşler arasında değil, her türlü aile içi ilişki bakımından talep edilebilir. Başvuru yapabilecek kişiler şunlardır:
- Eş veya eski eş
- Nişanlı veya birlikte yaşayan partner
- Anne, baba, çocuk, kardeş ve diğer aile bireyleri
- Şiddet veya tehdit altında olan herkes
Başvuru Nasıl Yapılır?
- Başvuru yerleri: Aile Mahkemesi, Cumhuriyet Savcılığı veya kolluk (karakol).
- Beyana dayalı yaklaşım: 6284 sayılı Kanun gereği mağdurun beyanı esas alınır; delil şartı aranması beklenmez.
- Hızlı karar: Hakim başvuruyu hızla değerlendirir; genellikle aynı gün karar verilebilir.
- Tebliğ: Karar kolluk tarafından şiddet uygulayana tebliğ edilir ve yürürlüğe girer.
Koruma Tedbirlerinin Kapsamı
Mahkeme olayın niteliğine göre bir veya birden fazla tedbire hükmedebilir. Yaygın tedbirler şunlardır:
- Şiddet uygulayan kişinin konuttan uzaklaştırılması
- Mağdura yaklaşmama yasağı
- Mağdurun çalıştığı yere veya çocukların okuluna yaklaşmama
- İletişim yasağı (telefon, mesaj, sosyal medya vb.)
- Gerektiğinde geçici maddi yardım veya nafaka sağlanması
- Sığınma evi yönlendirmesi
Süreler — Uzaklaştırma Kararı Ne Kadar Süreyle Verilir?
Uzaklaştırma tedbiri ilk aşamada en fazla 6 aya kadar verilebilir. Şiddet riski devam ediyorsa mağdur veya vekili tarafından uzatma talep edilebilir ve mahkeme uygun görürse süre uzatılabilir.
Karara Uyulmaması Halinde Ne Olur?
Koruma tedbirine uymayanlar hakkında kolluk gerekli işlemi yapar; mahkemece zorlama hapsi veya diğer yaptırımlar uygulanabilir:
- İlk ihlal halinde 3 ila 10 gün zorlama hapsi uygulanabilir.
- İhlalin tekrarı halinde bu süre 30 güne kadar çıkabilir.
Haksız veya Yanlış Kararlarda Ne Yapılmalı?
Yanlış veya eksik bilgiyle verilen koruma kararlarına karşı itiraz hakkı vardır. Kararın tebliğini takip eden süre içinde üst mahkemeye başvurularak itiraz edilebilir; süreç usulüne uygun yürütülmelidir.
Bozdağ Hukuk Bürosu'nun Hizmeti
Bozdağ Hukuk Bürosu, koruma tedbiri başvuru süreçlerinde mağdurlara hukuki destek sağlar; başvuru hazırlanması, savcılığa veya mahkemeye iletilmesi, kollukla koordinasyon ve tedbir kararına karşı itiraz/hak savunusu konularında profesyonel yardım sunar. Ayrıca nafaka, velayet ve diğer aile hukuku süreçlerinde de danışmanlık sağlamaktayız.
Sık Sorulan Sorular
- Koruma kararı için delil sunmak zorunlu mu?
- Hayır. 6284 sayılı Kanun mağdurun beyanını esas alır; delil eksikliği tedbir alınmasına engel değildir.
- Uzaklaştırma kararı alınırsa kişi evine dönemez mi?
- Eğer mahkeme konuttan uzaklaştırma kararı verdiyse, karar kalkana kadar kararda belirtilen sınırlar geçerlidir. İstisnai ve acil durumlarda hukuki yollara başvurulabilir.
- Kararı ihlal eden hakkında ayrıca suç duyurusunda bulunulabilir mi?
- Evet. Karara aykırı davranış aynı zamanda suç teşkil edebileceği için savcılığa suç duyurusunda bulunulabilir.